Montessori-onderwijs

Dit is ons verhaal

"Help mij het zelf doen"

Deze memorabele uitspraak van Maria Montessori vat de grondbeginselen van het montessori-onderwijs goed samen. De vrijheid van het individu en de invloed van een goede leerkracht komen hierin samen. Uitgangspunt is dat een kind een natuurlijke, noodzakelijke drang tot zelfontplooiing heeft. Opvoeding, opvang en onderwijs spelen op die behoefte in door de juiste omgeving en materialen te bieden. Soms wordt ook ‘Laat het mij zelf doen’ of ‘Leer mij het zelf te doen’ gebruikt, afhankelijk van de leeftijdsfase van het kind.

De voorbereide omgeving is de bron van waaruit een kind zich kan ontwikkelen. Kinderen ontwikkelen zich in een voortdurende wisselwerking met hun omgeving. Wij vinden het essentieel dat de leeromgeving van Oostzanerwerf is afgestemd op de specifieke behoeften van kinderen in een bepaalde ontwikkelingsfase. De kinderen vinden er mogelijkheden om intensief bezig te zijn en er hun creativiteit en levenslust te ontwikkelen. De voorbereide omgeving is de bron van waaruit een kind kan leren en biedt, naast de omgeving, ook het materiaal en de montessori leerkracht. De leerkracht biedt het kind de juiste mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Zo stelt de leerkracht coachende vragen aan het kind om te onderzoeken hoe de dag eruit kan komen te zien.

Op Oostzanerwerf neemt het Montessori- materiaal een belangrijke plaats in. Het materiaal ziet er aantrekkelijk uit en sluit aan bij de verschillende ontwikkelingsniveaus. De leerlingen werken er individueel mee of samen. Het materiaal moet ‘controle op de fout’ bevatten: als het kind een fout maakt, kan hij dat aan het materiaal zelf zien en ontdekken. Zo heeft het kind geen volwassene nodig om met het materiaal te kunnen werken. Het concrete en symbolische materiaal geeft het kind inzicht in soms moeilijke en abstracte begrippen. Het materiaal geeft het kind de mogelijkheid om zoveel mogelijk zintuigen te gebruiken als het de stof in zich opneemt. Het nodigt ook uit tot spontane herhaling van de handeling. Er treedt polarisatie van de aandacht op, zoals Maria Montessori dat noemde: het kind gaat volledig op in het werken met het materiaal.

Maria Montessori

Hebt u zich nooit verbaasd over de vrijwel ongebreidelde activiteit en de ontdekkingsdrang van uw kind? Met haast onuitputtelijke energie richten zij de aandacht op de wereld om hen heen. Het is voor een kind van levens-belang de hem omringende werkelijkheid te onderzoeken, te ordenen en te beheersen; zo bouwt het zelf zijn persoonlijkheid. Maria Montessori is op 31 augustus 1870 geboren in Chiaravalle, een klein plaatsje bij Ancona, Italië. Ze is de eerste vrouwelijke medicijnenstudente van Italië en in 1896 de eerste vrouwelijke arts. In 1904 wordt zij benoemd tot hoogleraar in de antropologie aan de Universiteit van Rome, een leerstoel die zij bekleedt tot 1916. Tegelijk schrijft zij zich in als student in de pedagogie. In 1907 krijgt ze de mogelijkheid haar ideeën in de praktijk te brengen in de armoewijk San Lorenzo in Rome. Hier sticht zij haar Case dei Bambini, de ‘kinderhuizen’ waar het montessorionderwijs begint. Deze onderwijsmethode was gebaseerd op de centrale gedachte dat een kind zichzelf ontwikkelt, mits men zorgt voor een milieu dat tot handelen uitnodigt. Op latere leeftijd verhuist Maria Montessori haar actieterrein naar Nederland, waar verschillende schooltjes die haar methode toepasten, overleefden. Enkele markante uitspraken van Maria Montessori willen wij u niet onthouden:
 

• The greatness of the human personality begins at the hour of birth.
• The real preperation for education is the study of one's self